بررسی تغییرات کیفیت هوای شهر تبریز از نظر غلظت آلاینده pm۱۰ با تأکید بر شاخص aqi و ارتباط آن با روند کاهش سطح آب دریاچه ارومیه در سال های ۹۰-۱۳۸۷

زمینه و هدف: ذرات از آلاینده های اصلی از دیدگاه مخاطرات بهداشت عمومی، سلامتی و همچنین زیست محیطی می باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روند ماهانه، فصلی، سالانه pm10 و تعیینمیزان تغییرات کیفیت هوای شهر تبریز با تکیه بر شاخص aqi و ارتباط آن با خشکی دریاچه ارومیه در سال­های90-1387، به­منظور تدوین برنامه­ای دانش­ بنیان در جهت مدیریت کنترل ریزگرد می­باشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است. داده­های مربوط به غلظت pm10 از سازمان محیط زیست شهر تبریز و داده­های مربوط به تغییرات سطح دریاچه ارومیه از سازمان هواشناسی استان آذربایجان غربی جمع­آوری شد. سپس داده­ها براساس سال، فصل، ماه و شاخص کیفیت هوا بررسی و رابطه تغییرات سطح دریاچه ارومیه با غلظت آلاینده توسط نرم افزار ver.21 spss تحلیل شد. یافته­ ها: تغییرات غلظت pm10 در این چهار سال اختلاف معناداری داشته ولی روند ثابتی نداشته است، به­طوری که در سال 87 غلظت آن 70±13/86 و در سال­های 88، 89 و90 به­ترتیب به 73± 69/92، 42± 40/87 و87/60± 63/83 میکروگرم بر مترمکعب بوده است. فصول بهار و زمستان و ماه های اردیبهشت و اسفند به ترتیب با 57/95، 81/88، 01/98، 18/103میکروگرم بر مترمکعب بالاترین میزان ذرات را داشته­اند.   نتیجه ­گیری: در طی سال­های 1390-1387، در بین ماه های سال، اسفند و در بین فصول، بهار و زمستان بدترین کیفیت هوا را از نظر آلاینده  pm10داشتند که به دلیل شرایط جوی در زمان های یاد شده از یک سو و شرایط ویژه دریاچه ارومیه  از نظر خشکی و ورزش بادهای غالب از طرف دریاچه به شهر تبریز از سوی دیگر می­باشد. لذا چندین عامل در افزایش میزان ریزگردها، به خصوص ذرات خطرناک نمک تاثیر دارند که نیاز به مدیریت یکپارچه در جهت کاهش این آلاینده وجود دارد.